Op 6 juli 2023 is een Stand van zakenbrief over vogelgriep gepubliceerd door het ministerie van LNV. Ondanks dat de laatste uitbraak met hoogpathogene vogelgriep (HPAI) op een commerciële pluimveehouderij was op 26 januari, worden er in verschillende regio’s in Nederland nog steeds besmette wilde vogels gevonden. In Europa zijn de afgelopen maanden nog wel een aantal uitbraken bij commercieel gehouden vogels geweest. Daarnaast zijn ook in Europa nog talloze meldingen van besmette wilde vogels en tevens af en toe in zoogdieren. Het blijft daarom essentieel dat de bioveiligheidsmaatregelen nageleefd blijven worden om uitbraken zo veel mogelijk te voorkomen.
Beoordeling Deskundigengroep dierziekten
Maandelijks beoordeelt de Deskundigengroep dierzieken HPAI het risico dat een commercieel pluimveebedrijf besmet raakt met vogelgriep. LNV heeft op 6 juli 2023 het verslag van de Deskundigengroep van 23 juni 2023 gepubliceerd. De inschatting van het risico op een besmetting bij een commercieel bedrijf met instandhouding van de ophokplicht is medium tot laag met een grote mate van onzekerheid. Als de ophokplicht wordt opgeheven, wordt het risico geschat op medium met grote mate van onzekerheid. De inschatting is hiermee lager dan bij de vorige beoordelingen van de deskundigengroep. De grote mate van onzekerheid wordt veroorzaakt doordat het onduidelijk is waarom geen infecties op pluimveebedrijven voorkomen, terwijl gelijktijdig veel virus circuleert onder kustvogels (met name kokmeeuwen en visdieven) en deze variant wel degelijk is staat is kippen te infecteren.
De Deskundigengroep adviseert pluimveehouders geen voor meeuwen aantrekkelijk voedsel op of rond hun bedrijfsgebouwen te laten liggen. Ook omdat op dit moment meeuwenjongen uitvliegen over het hele land en meeuwen graag rusten op gebouwen, waaronder boerderijen. Percelen en erven rondom veehouderijen zijn potentiële rust- en foerageerlocaties voor meeuwen.
Bezoekersverbod en hygiëneprotocollen nog steeds van kracht
Op basis van de aangepaste risicobeoordeling van de deskundigengroep dierziekten heeft Minister Adema op 6 juli 2023 besloten de ophok- en afschermplicht in de meeste regio’s in Nederland in te trekken. Andere landelijke maatregelen, zoals de extra regels voor vervoer en het bezoekverbod voor locaties met risicovogels blijven echter nog van kracht. AVINED is over deze maatregelen in overleg met het Ministerie van LNV.
Intensiveringsplan preventie vogelgriep
De permanente dreiging van het vogelgriepvirus en de impact van uitbraken voor getroffen dieren, houders, natuur en maatschappij maken dat aanvullende maatregelen nodig zijn. In het intensiveringsplan preventie vogelgriep neemt LNV een flink aantal uiteenlopende maatregelen ten behoeve van de volksgezondheid, en de gezondheid van wilde en gehouden dieren. Om de kans op verspreiding zoveel mogelijk te voorkomen zet LNV bijvoorbeeld in op preventie en voorlichting. Daarnaast werkt het RIVM aan vogelgriepscenario’s. Adequate omgang met zieke en dode dieren in het wild wordt ook van belang geacht en daarom is het ‘Landelijk platform vogelgriep in wilde dieren’ opgericht.
Voortgang vaccinatie
Vanaf september 2023 worden twee vaccins tegen HPAI, die als veelbelovend uit de laboratoriumproeven kwamen, getest in een veldproef bij twee kleine legbedrijven. Deze proef, waaraan AVINED financieel bijdraagt, zal ruim een jaar duren. AVINED werkt ook samen met LNV aan de mogelijkheden om te starten met een vrijwillige vaccinatiepilot onder pluimveebedrijven in 2024, wanneer de eerste resultaten van de veldproef bekend zijn.
Evaluatie Roadmap ‘Strategische aanpak vogelgriep’
In 2018 hebben het ministerie van LNV, AVINED en de Dierenbescherming de ‘Roadmap strategische aanpak vogelgriep’ gepresenteerd. De Roadmap diende als plan van aanpak voor vogelgriep, met als doel het verkleinen van de risico’s op uitbraken van vogelgriep. Het ging daarbij bijvoorbeeld om maatregelen gericht op bioveiligheid, verbetering van het meldproces en inrichting van een pluimveebedrijf om uitbraken veroorzaakt door wilde vogels te voorkomen. Om te leren van het proces en de inhoudelijke uitvoering heeft op 21 februari jl. een evaluatiebijeenkomst plaatsgevonden met de drie partijen. Dat heeft geleid tot het ‘Rapport Evaluatie Roadmap Vogelgriep’. De uitkomsten daarvan zijn gebruikt bij het opstellen van het intensiveringsplan.
